Informatie over risico’s, beperkingen en ongemakken

ORTHODONTISCHE BEHANDELING

Informatie over risico’s, beperkingen

en ongemakken

Orthodontische behandeling

Het doel van de orthodontische behandeling is het verkrijgen van een mooi en goed functionerend gebit. Om dit doel te bereiken is niet alleen de inspanning van de orthodontist en het praktijkteam van belang. Een goede medewerking van de patiënt is misschien wel het allerbelangrijkste. Goede informatie over het hoe en waarom van de orthodontische behandeling, zodat u precies weet wat er van u verwacht wordt, is essentieel voor het slagen ervan. Net als iedere andere tandheelkundige of medische behandeling brengt ook een orthodontische behandeling ongemakken, risico’s en beperkingen met zich mee. Deze zullen zelden ernstig genoeg zijn om niet aan een behandeling te beginnen, maar moeten wel bij u bekend zijn en meegewogen worden in uw besluit om al dan niet aan een orthodontische behandeling te beginnen. Stelt u gerust vragen als er zaken nog niet duidelijk zijn. De orthodontist en de andere leden van het praktijkteam kunnen u ook tijdens de behandeling uitgebreid voorlichten over alle aspecten van de orthodontische behandeling. Bespreek de mogelijkheden met uw orthodontist voor u aan een orthodontische behandeling begint.

Gezondheidsproblemen

Algemene gezondheidsproblemen, waaronder bot-, bloed- of hormonale afwijkingen, kunnen van invloed zijn op het verloop van de orthodontische behandeling. Informeer uw orthodontist altijd over gezondheidsproblemen en eventuele veranderingen in uw gezondheid.

Geneesmiddelen

Sommige geneesmiddelen hebben invloed op het bot, speeksel of andere zaken in uw mond-en kaakstelsel. Het is van groot belang uw orthodontist altijd te informeren over de geneesmiddelen die u gebruikt en ook over eventuele veranderingen in uw medicatie.

Allergieën

Allergische reacties op metalen (nikkel) of kunststof onderdelen van de beugel of latex van handschoenen treden soms op. Dit kan ertoe leiden dat het behandelplan gewijzigd moet worden of dat de behandeling zelfs moet stoppen. In zeer zeldzame gevallen kan het noodzakelijk zijn dat medische behandeling van allergische reacties op tandheelkundige materialen noodzakelijk is.

Röntgenfoto’s

Tijdens een orthodontische behandeling worden er röntgenfoto’s van kaken, schedel en de tanden gemaakt. Röntgenstraling is in principe schadelijk voor het lichaam. De stralingsdosis die voor orthodontische doeleinden wordt gebruikt is relatief gering. Informeer uw orthodontist als er recent röntgenfoto’s zijn gemaakt of als u zwanger bent.

Behandelingsresultaten

Gelukkig loopt een behandeling meestal als gepland. Uw orthodontist en het praktijkteam doen er alles aan om voor u het beste resultaat te bereiken. Toch kunnen zijn niet garanderen dat u 100% tevreden zult zijn met het resultaten. Ook is het niet mogelijk alle complicaties en consequenties van te voren compleet te overzien. Het succes van de behandeling wordt vooral bepaald door u.

Afspraken voor behandeling niet vergeten, een goede mondhygiëne, zorgvuldig omgaan met de beugels en het opvolgen van de instructies van de orthodontist zijn daarbij belangrijke zaken.

Duur van de behandeling

De behandelingsduur hangt af van een aantal zaken waaronder de ernst van de afwijking, de gelaatsgroei en de medewerking van de patiënt. De totale behandelingstijd kan langer zijn dan tevoren was gepland. De ontwikkeling van het gebit en de groei van de kaken is bij de start van een orthodontische behandeling niet altijd nauwkeurig te voorspellen. Soms moet de orthodontische behandeling worden bijgesteld, bijvoorbeeld wanneer de groei niet volgens verwachting verloopt, als er gewoonten zijn die effect hebben op het tand-kaakstelsel, als er parodontale ziekten of andere tandheelkundige problemen zich voordoen of indien de medewerking van de patiënt onvoldoende is . Soms kan een  kaakchirurgische correctie van de stand van de kaken noodzakelijk zijn om een optimaal resultaat te verkrijgen. Ook kunnen na de orthodontische behandeling nog groeiveranderingen optreden die mogelijk een herbehandeling noodzakelijk maken. Een slechte mondhygiëne, breuk of losraken van apparatuur en het niet nakomen van de afspraken kunnen de duur van de behandeling verlengen en het eindresultaat negatief beïnvloeden. Het kan zijn dat het oorspronkelijke behandelingsplan daarom gewijzigd moet worden. Uw orthodontist zal dit dan met u bespreken.

Ongemakken

Na het plaatsen of bijstellen van de orthodontische apparatuur zijn de tanden en kiezen meestal een paar dagen gevoelig, vooral bij het kauwen. De één heeft hier wat meer last van dan de ander. Meestal gaan de tanden en kiezen ook wat los zitten, dit is normaal. Als de beugel net is geplaatst heeft u er misschien last van bij het praten. Ook kan het zijn dat de beugel ergens op het tandvlees, de mondbodem of de wangen drukt. Dit kan uw orthodontist eenvoudig verhelpen. De meeste van deze problemen gaan na een paar dagen vanzelf over. U kunt voor een korte periode pijnstillers slikken, die bij de drogist verkrijgbaar zijn.

Veranderingen na de behandeling

Een orthodontische behandeling is geen garantie voor perfect rechte tanden voor de rest van uw leven. Na een orthodontische behandeling zullen tanden en kiezen weer wat verschuiven. Om dit te beperken wordt aan het einde van de orthodontische behandeling vaak een uitneembare beugel gemaakt. De uitneembare retentiebeugel moet u volgens voorschrift van de orthodontist blijven dragen na de orthodontische behandeling. Ondanks deze extra voorzieningen kunnen er toch veranderingen optreden. Hiervoor zijn verscheidene oorzaken te noemen bijvoorbeeld mondademhaling, persen van de tong tussen de tanden en verdere groei van de kaken. Of het doorbereken van de verstandskiezen daarbij een rol spelen is niet onomstotelijk bewezen. Veranderingen in de stand van de kaken en het kaakbot gaan het hele leven door en daardoor verandert ook de stand van tanden of kiezen naarmate men ouder wordt. Bijna iedereen ziet de stand van de ondertanden onregelmatig worden. Dit is een normaal verschijnsel, Deze zaken zijn moeilijk van te voren te voorspellen. Indien hierdoor het gebit weer zo scheef gaat staan dat dit onacceptabel is, kan opnieuw een orthodontische behandeling overwogen worden. Een dergelijke behandeling wordt als een nieuwe behandeling in rekening gebracht.

Trekken van tanden of kiezen

Soms gaat een orthodontische behandeling gepaard met andere tandheelkundige ingrepen zoals het trekken van tanden of kiezen, het plaatsen van botankers of parodontologische ingrepen. De risico’s van deze behandeling dient u voor de ingreep te bespreken met uw tandarts, kaakchirurg of parodontoloog. (de behandelend arts)

Kaakoperaties

Sommige patiënten hebben een dusdanig grote afwijking in de stand van de kaken dat deze alleen verholpen kan worden door een combinatie van een orthodontische behandeling en een operatie om de stand van de kaken te corrigeren. Deze operatie heet orthognatische chirurgie. De risico’s van dergelijke operaties moet u bespreken met de kaakchirurg voordat de orthodontische behandeling begint. De orthodontische behandeling, die aan de operatie vooraf gaat, is bedoeld om de tanden en kiezen op een rij te zetten, zodat de kaken ná de operatie op elkaar passen. Als u de behandeling stopt zonder dat de operatie heeft plaatsgevonden bent u slechter af dan voordat u aan de orthodontische behandeling begon.

Ontkalkingen en cariës

Een zeer goede mondhygiëne en regelmatige controle door uw tandarts zijn essentieel tijdens een orthodontische behandeling. Bij onvoldoende poetsen en bij gebruik van veel suikerhoudende producten, kunnen gaatjes in de tanden (cariës), blijvende verkleuringen van het tandglazuur (ontkalkingen) en ontstekingen van het tandvlees (gingivitis) ontstaan. Overigens kunnen deze problemen ook zonder een orthodontische behandeling optreden, maar wanneer er beugels in de mond zitten is het risico groter doordat tandplaque moeilijker te verwijderen is. Wanneer de mondhygiëne na herhaalde instructie onvoldoende blijft zal de orthodontist gedwongen zijn de behandeling te stoppen en de beugels te verwijderen om verdere schade aan het gebit te beperken.

Ontsteking van het tandvlees

Als al bij het begin van een orthodontische behandeling het tandvlees ontstoken is, kan de behandeling de ontsteking verergeren. In het algemeen wordt de orthodontische behandeling dan ook uitgesteld tot het tandvlees wel gezond is (vaak na behandeling door een mondhygiënist of parodontoloog). Tandvleesproblemen, die ontstaan tijdens de orthodontische behandeling, zijn meestal het gevolg van een matige mondhygiëne. Uw orthodontist zal u hierop wijzen en u eventueel voor behandeling hiervan doorverwijzen naar uw tandarts. Als tandvleesproblemen niet onder controle te krijgen zijn kan dit aanleiding zijn om de orthodontische behandeling te beëindigen.

Wortelresorptie

De wortels van tanden en kiezen kunnen korter worden (wortelresorptie) tijdens de orthodontische behandeling. Bij sommige patiënt gebeurt dit in geringe mate, heel uitzonderlijk kan er na de behandeling een flink deel van een of meer wortels zijn verdwenen. Het is niet precies bekend wat de oorzaak hiervan is en het is ook niet te voorspellen welke patiënten wortelresorptie zullen krijgen. Gelukkig hebben tanden en kiezen met korte wortels meestal een normale levensduur tenzij botverlies ontstaat ten gevolge van parodontale problemen (ernstige tandvleesontstekingen). Soms gaat zo’n tand of kies loszitten of gaat in het ergste geval verloren. Als wortelresorptie geconstateerd wordt tijdens de behandeling, kan uw orthodontist besluiten om tijdelijk een rustpauze in de behandeling in te lassen ofwel om de behandeling vroegtijdig te beëindigen.

Beschadiging van de tandzenuw

Een tand of kies kan ooit beschadigd zijn geweest, bijvoorbeeld door een val, of kan een grote vulling hebben, waardoor de tandzenuw beschadigd is. Dit kan aanleiding zijn tot verkleuring van de tand of kies of tot pijnklachten. Soms komt dit tijdens de orthodontische behandeling aan het licht. Er moet dan aan de bewuste tand of kies door de tandarts een wortelkanaalbehandeling worden uitgevoerd. In het ergste geval kan dit leiden tot verlies van de tand of kies.

Tanden of kiezen breken niet door

Een tand of kies kan vergroeid zijn met het kaakbot (ankylose) of tijdens de behandeling hiermee vergroeid raken. Mocht dat voorkomen dan is het niet mogelijk die tand of kies met een beugel te verplaatsen. Ook kan het gebeuren dat een tand of kies gewoon niet wil doorbreken. Voor al deze zaken is meestal geen duidelijke reden aan te geven en het is ook niet mogelijk dit bij het begin van de behandeling al te voorzien. Uw orthodontist informeert u als zij dit vaststelt. Behandeling kan bestaan uit extractie van de tand, chirurgisch vrijleggen, chirurgische replantatie of prothetische vervanging.

Kaakgewrichtsklachten

In een enkel geval kan tijdens de orthodontische behandeling reeds bestaande kaakgewrichtsklachten duidelijk worden. Deze kunnen verschillende oorzaken hebben.  Licht uw orthodontist in wanneer u problemen heeft met het kaakgewricht zoals pijn bij openen en sluiten, oorpijn of hoofdpijn. Verwijzing naar een andere tandheelkundig of medisch specialist kan noodzakelijk zijn.

Aanvullende behandelingen

Tanden en kiezen verschillen in grootte en vorm. Daarom kan een aanvullende tandheelkundige behandeling noodzakelijk zijn om het eindresultaat van een orthodontische behandeling nog verder te verfraaien. Hierbij valt te denken aan tandkleurige vullingen(composietrestauraties), kroon/brugwerk en behandeling van het tandvlees . Uw orthodontist of tandarts kan u over deze behandelingen informeren. De kosten van deze behandelingen vallen buiten het tarief voor de orthodontische behandeling.